ธรรมะสากัจฉา Dharmma Sagutja

ความแตกต่างระหว่างสมถะ วิปัสสนา และฌาน

ทพ. ณัฏฐ์ ศรีวชิรวัฒน์

ผู้ร่วมสนทนาธรรม : เคยฟังซีดีหลวงพ่อท่านบอกว่า สมถะเริ่มเมื่อหมดความตั้งใจ
วิปัสสนาเริ่มเมื่อหมดความคิด ขอให้อาจารย์ช่วยอธิบายหน่อย

หมอณัฏฐ์ : สมมติว่าเราใช้คำบริกรรม บริกรรมเป็นความคิด คือเราตั้งใจบริกรรม
ขณะตั้งใจบริกรรม จิตไม่สงบจริงหรอก แต่พอตัดคำบริกรรมออก มันพ้นจากความเจตนา
จิตจะลงไปรวม คือลงไปถึงฐาน เมื่อมันตัดความตั้งใจ
ส่วนวิปัสสนาเกิดเมื่อหมดความคิด ก็คือว่าขณะที่จิตยังคิดอยู่ ขณะนั้นไม่ใช่ของจริง
จิตที่เห็นสภาวะนอกความคิดนั้นแหละเป็นของจริง การเห็นสภาวะเป็นส่วนของปรมัตถ์ ไม่ใช่เรื่องของความคิด

ผู้ร่วมสนทนาธรรม : แล้วเวลาเข้าฌาน จะรู้สึกตัวอยู่หรือไม่ครับ

หมอณัฏฐ์ : ฌาน ถ้าเป็นสัมมาสมาธิ ต้องรู้สึกตัวอยู่ด้วย มีความรู้เนื้อรู้ตัวอยู่ มีสติ มีรู้อยู่ตลอด
จนกระทั่งถึงฌานอย่างละเอียดที่สุดก็ยังรู้อยู่น่ะ ถ้าไม่มีรู้ ก็ไม่ใช่สมาธิแล้ว กลายเป็นเพ่ง ไม่รู้เนื้อรู้ตัว
เหมือนดูทีวี จิตก็เข้าไปอยู่ในทีวีนั่นแหละครับ แบบเดียวกัน

-----------------------------------------------------------------------
ท่านที่สนใจถามปัญหา สามารถส่งคำถามมาได้
ที่ This e-mail address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it นะคะ (-/\-)

---

แบ่งปันบทความนี้ให้เพื่อนๆ