ดังตฤณวิสัชนา Dungtrin's Answer

ทำอย่างไรจะไม่ร้องไห้ตอนโกรธ



ถาม –ดิฉันมักจะร้องไห้ตอนที่โกรธ ทำอย่างไรให้เลิกร้องได้คะ


การร้องไห้แสดงให้เห็นว่าเรามีโทสะแรง
แล้วโทสะกับความอ่อนแอทางจิตใจ บางทีมันมาด้วยกัน
ถ้าเป็นโทสะในแบบที่เราไม่สามารถจะปีนข้ามความกดดัน
ความรู้สึกหนักอกหนักใจ หรือว่าความรู้สึกเจ็บปวดไปได้
มันก็จะพยายามหาทางทำลายกำแพงออกมา
ด้วยการที่น้ำจากตา ทะลักทลายออกมานะ
ต้องตั้งโจทย์อย่างนี้ คือไม่ใช่ว่าเราไปตั้งโจทย์ว่า “ทำอย่างไรจะไม่ร้องไห้ตอนโกรธ”

แต่ “ทำอย่างไรจะมีสติรู้ ” ไม่ว่าเราจะมีโทสะเบาระดับที่หงุดหงิดเฉยๆ
หรือว่าแรงระดับที่มันต้องร้องไห้ออกมา อันนี้สำคัญกว่า


เพราะว่าอยู่ๆ เราหาอุบาย หรือว่าหาวิธี หรือสั่งตัวเองว่าจงอย่าร้องไห้
บางทีมันขัดกับของที่สะสมมาเนิ่นนานนะ บางทีเป็นนิสัยทางความโกรธของเรา
เป็นเอกลักษณ์ เป็นซิกเนเจอร์ (
signature) ของเรานะ
ที่โกรธแล้วจะต้องร้องไห้ มันกลายเป็นความเคยชินไปแล้ว
สมองถูกเทรน (train) ให้เป็นแบบนั้น เป็นไปตามนั้นแล้ว
ทีนี้ถ้าเรามองใหม่ว่าไม่ต้องไปอายอะไรหรอก
เพราะว่าคนเขาเห็นกันหมดแล้วนะ ว่าเราเป็นอย่างไรตอนโกรธ
เราเอาสิ่งที่จะทำให้ทุกอย่างดีขึ้นดีกว่า อย่าเอาตรงแค่ภาพ
ภาพนี่จริงๆ แล้วไม่ได้ช่วยให้เราดีขึ้นสักเท่าไหร่หรอก แต่สติต่างหาก
ภาพมันเป็นอะไรที่เอาไว้ให้คนอื่นเห็นนะ เป็นเรื่องของสายตาคนอื่น
ซึ่งเขาจะไปแอบหัวเราะเยาะต่อหรือเปล่า ต่อให้ไม่ร้องไห้ เขาจะไปหัวเราะเยาะหรือเปล่าไม่รู้


แต่สตินี่นะ ถ้ามันเกิดขึ้นข้างในของเรา แล้วเรามีความรู้อยู่
ตัวนี้ ที่เราได้ประโยชน์
คนอื่นจะหัวเราะ ไม่หัวเราะ ช่างมัน แต่ใจของเรามีพัฒนาการขึ้นมาก็แล้วกัน

สติที่จะเกิดขึ้น ณ ขณะที่เกิดความโกรธ เราถามตัวเองง่ายๆ อันดับแรกเลย
เป็นความโกรธระดับหงุดหงิด หรือว่าความโกรธระดับร้องไห้

สังเกตแค่ตรงนี้ สังเกตความต่างให้ออกนะ
ว่าถ้ามันเป็นความโกรธอ่อนๆ มันจะเหมือนไปเรื่อยๆ
เออ หงุดหงิดๆ หงุดหงิดแต่ว่าไม่มีอาการกรี๊ดออกมาอยู่ข้างใน
แต่ถ้ามีความโกรธที่รุนแรงนะ มันจะมีอาการกรี๊ด ปี๊ดเป็นนกหวีดนำขึ้นมา
ตรงนี้เราก็รู้ตามจริงว่า อ้อ นี่อย่างนี้เรียกว่าโทสะชนิดแรง



พอเรามีจุดสังเกต จุดจับสังเกต คือไม่ใช่ไปดู อันนี้ฟังดีๆ นะ
ไม่ใช่ไปดูเฉพาะตอนที่โทสะแรงนะ ต้องดูตอนที่โทสะมันอ่อนด้วย
มันถึงจะเกิดการเปรียบเทียบ มีสติที่รู้ว่ามันต่างกันอย่างไร

ตอนที่เกิดสติ รู้ว่าหงุดหงิดๆ หงุดหงิด แล้วบอกตัวเองว่า นี่คือโทสะอ่อนๆ
มันก็จะเริ่มสังเกตเข้ามาที่จิตตัวเองเลยว่าหน้าตาเป็นอย่างนี้
มันเหมือนกับคุณหนูอยากกระฟัดกระเฟียดนะ
แต่ถ้ามันโกรธระดับร้องไห้ มันเหมือนจะคล้ายๆ กับคนสติแตก
ที่อะไรๆ มันพัง ทำนบพัง แล้วก็น้ำนี่พร้อมจะทะลักทลายออกมา



พอเห็นความต่างไปเรื่อยๆ ว่าอันนี้โทสะเหมือนกัน เพียงแต่ว่ามันต่างระดับกัน
มันก็จะเริ่มเห็นว่า อ๋อ จิตมันถูกปรุงแต่งไปได้นะต่างระดับกัน

ตอนที่เราเริ่มมีสติเห็นว่าอันนี้เป็นโทสะอย่างแรง
คุณจะรู้สึกคล้ายกับว่าตัวเองถอยออกมาเป็นอีกตัวหนึ่งที่มันว่างๆ ที่มันไม่มีโทสะ
แต่เห็นตัวที่มีโทสะเป็นฟอร์กราวด์ (
foreground) อยู่ข้างหน้า
ตัวที่ไม่มีโทสะ แยกออกไปเป็นต่างหาก เป็นแบคกราวด์ (background)
แต่อันนี้ไม่ใช่ให้จำ แล้วไปพยายามทำให้มันเกิดขึ้นนะ


วิธีทำตามลำดับก็คือต้องสังเกตให้ออกว่า
โทสะที่เกิดขึ้นในแต่ละครั้ง มันแรงหรือว่ามันเบา
ถ้ามันเบาแค่หงุดหงิด ถ้ามันแรง ร้องไห้ นี่สังเกตอย่างนี้ไปเรื่อยๆ
จนกระทั่งรู้สึกว่าโทสะ มันไม่เท่าเดิม ตามเหตุปัจจัย
สติมันถึงจะเกิด แล้วเวลาที่สติเกิด อันนี้ผมพูดถึงผลลัพธ์นะ
ผลลัพธ์ก็คือเหมือนกับแยกออกมาดูเป็นต่างหากนะครับ



แบ่งปันบทความนี้ให้เพื่อนๆ
Facebook! Twitter! Del.icio.us! Free and Open Source Software News Google! Live! Joomla Free PHP