จุดหมายปลายธรรม Destination@Dharmma

ทำงานท่ามกลางความขาดแคลน

งดงาม
This e-mail address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it

มีท่านไหนบ้างไหมครับที่รู้สึกว่าตนเองยังไม่พร้อมในบางเรื่อง ยังมีข้อจำกัดในบางอย่าง
หรือยังขาดแคลนในบางสิ่ง ทำให้ตนเองไม่พร้อมในการศึกษาและปฏิบัติธรรม
เช่น บางท่านอาจบอกว่าตนเองไม่สะดวกไปเข้าคอร์สปฏิบัติธรรม
บางท่านอาจบอกว่าตนเองไม่ค่อยมีเวลา มีงานต้องทำเยอะแยะ
บางท่านอาจบอกว่าวัดหรือสถานที่ที่จะไปปฏิบัติธรรมนั้นอยู่ไกล
บางท่านอาจบอกว่าตนเองติดภารกิจสำคัญมากมาย
บางท่านอาจบอกว่าตนเองสุขภาพไม่ดี ต้องรอให้สุขภาพดีก่อน
บางท่านอาจบอกว่าไม่มีเงิน และต้องทำมาหากิน ขอรอให้มีเงินเยอะ ๆ ก่อน
บางท่านอาจบอกว่าต้องรอให้ลูกโตก่อน หรือรอให้ตนเองเกษียณก่อน ฯลฯ
โดยก็มีข้อจำกัดและความไม่พร้อมสารพัดสารพันสำหรับตนเอง
แต่ผลลัพธ์ก็คือตนเองสูญเสียโอกาสและเวลาชีวิตที่จะศึกษาและปฏิบัติธรรม

เกี่ยวกับเรื่องข้อจำกัดหรือความขาดแคลนนั้น
ผมได้เคยชมวิดีโออบรมคอร์สสุขภาพของคุณหมอท่านหนึ่ง
โดยท่านได้ริเริ่มจัดคอร์สสุขภาพช่วยเหลือประชาชน ทั้งที่ขาดแคลนอะไรหลาย ๆ อย่าง
แต่ท่านก็สามารถดำเนินงานได้โดยประสบผลสำเร็จเป็นอย่างดี
ท่านได้เล่าให้ฟังในวิดีโอว่า แรงบันดาลใจที่สำคัญของท่านมาจาก
พระบรมราโชวาทของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวซึ่งได้ตรัสไว้ว่า

"เมื่อจะทำงาน อย่าหยิบยกเอาความขาดแคลนเป็นข้ออ้าง
จงทำงานท่ามกลางความขาดแคลนให้บรรลุผล
จงทำด้วยความเต็มใจและซื่อสัตย์”
(พระบรมราโชวาทของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เมื่อวันที่ ๔ พฤศจิกายน ๒๕๑๘)

ในการทำงานของเรานั้น หากเราจะรอให้ทุกอย่างพร้อมทั้งหมดเสียก่อนแล้ว
เราก็ไม่ต้องทำงานกันเสียที โดยก็ต้องมัวแต่รอโน่น รอนั่น รอนี่ รอไปเรื่อย
หรือเราไม่ได้ตั้งใจทำงานให้เต็มที่ โดยก็มัวแต่โทษว่าขาดแคลนโน่นนี่ไปเรื่อย
ในความเป็นจริงแล้ว แม้ว่าเราเองจะขาดแคลนอยู่ก็ตาม
แต่ว่าเราก็สามารถทำงานอย่างเต็มที่เพื่อมุ่งให้งานบรรลุผลได้
คุณหมอท่านนี้ได้แนะนำว่าการที่เราจะทำงานให้ท่ามกลางความขาดแคลนให้บรรลุผลได้
เราจะต้องรู้ และแยกให้ออกว่าอะไรเป็นสาระและอะไรไม่เป็นสาระในงานที่เราจะทำนั้น

ในเรื่องของการศึกษาและปฏิบัติธรรมก็ทำนองเดียวกันครับ
หากเราจะรอให้ทุกอย่างพร้อมทั้งหมดเสียก่อน โดยเราอ้างว่าตนเองมีข้อจำกัดโน่นนี่
เราก็ไม่มีวันพร้อมเสียที โดยเมื่อผ่านข้อจำกัดข้อนี้ไป ก็มีข้อโน้นเข้ามา
เมื่อผ่านข้อโน้นไป ก็มีข้อนั้นเข้ามา โดยก็มีข้อจำกัดใหม่เข้ามาได้เรื่อย ๆ ไม่มีหมด
ผลก็คือเราไม่ได้เริ่มศึกษาและปฏิบัติธรรมอย่างเต็มที่เสียที
สิ่งอันเป็นสาระแท้ ๆ ของชีวิตเรานั้น เราไม่ได้ทำให้บรรลุผล
แต่เรากลับหมดเวลาชีวิตมากมายไปกับเรื่องที่ไม่ได้เป็นสาระแท้ ๆ ในชีวิตเรา

แต่ถ้าหากเรามีความมุ่งมั่นที่จะศึกษาและปฏิบัติธรรมแล้ว
เราย่อมสามารถศึกษาและปฏิบัติธรรมท่ามกลางความขาดแคลน และข้อจำกัดต่าง ๆ ได้
โดยเรามุ่งสนใจเพียงสิ่งที่เป็นสาระ และมองข้ามสิ่งที่ไม่เป็นสาระไป
ถามว่าสิ่งใดบ้างที่จำเป็นจริง ๆ ในการศึกษาและปฏิบัติธรรมของเรา?
ก็ตอบว่า “กาย” และ “ใจ” ของเรานี้แหละเป็นสิ่งที่จำเป็นในการศึกษาและปฏิบัติธรรม
และเป็นสิ่งที่เรานำมาศึกษาและปฏิบัติธรรม

เมื่อเราทราบตรงนี้แล้ว เราเพียงแต่จัดสรรเวลาใช้กายและใจเราในการศึกษาและปฏิบัติธรรม
ก็เท่ากับว่าเราได้เริ่มศึกษาและปฏิบัติธรรมแล้ว
และหากเราขยันมาก เราก็ย่อมได้ผลไปตามลำดับอันสมควรแก่เหตุนั้น ๆ
โดยเราสามารถก้าวข้ามข้อจำกัดทั้งหลายที่จะคอยหลอกให้เราหลงเข้าใจผิด
ว่าเรายังศึกษาและปฏิบัติธรรมไม่ได้ และต้องรอโน่นรอนี่ไปก่อน

หากท่านไหนจะถามต่อไปว่า มีตัวอย่างของคนอื่นบ้างไหมที่ว่า
เขาขาดแคลนหลายสิ่งหลายอย่าง แต่ก็สามารถศึกษาและปฏิบัติธรรมจนบรรลุผลได้
หากจะยกตัวอย่างที่ชัดเจนที่สุด ผมก็ขอยกตัวอย่างของเจ้าชายสิทธัตถะ
ยกตัวอย่างพระภิกษุหลาย ๆ รูปในสมัยพุทธกาล
และยกตัวอย่างของครูบาอาจารย์หลาย ๆ ท่านนะครับ
ซึ่งท่าน ๆ เหล่านั้นในระหว่างออกบวชก็ไม่ได้มีสิ่งของอำนวยความสะดวกอะไร
แต่ท่าน ๆ เหล่านั้นก็สามารถศึกษาและปฏิบัติธรรมจนบรรลุผลได้

ในทางกลับกัน เราลองเทียบกับพวกเราเองในทุกวันนี้
เรามีสิ่งของอำนวยความสะดวกมากมาย มีหนังสือตำราธรรมะเยอะแยะ
มีไฟล์ธรรมเทศนามากมาย มีไฟล์วิดีโอธรรมเทศนาเยอะแยะ
มีเครื่องเล่นไฟล์เสียง ไฟล์วิดีโอ มีเครื่องอ่านหนังสือ E-Book ฯลฯ สารพัด
แต่หลายท่านกลับบอกว่ามีข้อจำกัด และไม่พร้อมที่จะศึกษาและปฏิบัติธรรมให้สมควร

ฉะนั้นแล้ว หากเรารู้สึกว่าเรามีข้อจำกัด เราไม่พร้อม เรายังขาดแคลน
เรายังไม่พร้อมจะศึกษาและปฏิบัติธรรม เราต้องรอโน่นนี่ให้พร้อมเสียก่อน
ก็ขอแนะนำว่าให้ลองนำพระบรมราโชวาทไปเป็นกำลังใจในการประพฤติปฏิบัติครับ
ว่าเราจะมุ่งมั่นศึกษาและปฏิบัติธรรมในท่ามกลางความขาดแคลนและข้อจำกัดทั้งหลายนี้
โดยเราจะมุ่งมั่นศึกษาและปฏิบัติธรรมให้บรรลุผลให้ได้

---

แบ่งปันบทความนี้ให้เพื่อนๆ