ดังตฤณวิสัชนา Dungtrin's Answer

ทำไมเวลาทำสมาธิจึงไม่จดจ่อเหมือนกับตอนดูโทรทัศน์

ถาม - ทำไมเวลาทำสมาธิจึงไม่จดจ่อเหมือนกับตอนดูละครโทรทัศน์หรือตอนคุยกับเพื่อนคะ

โลกนี้มันมีแรงดึงดูดหลากหลายนะ
แรงดึงดูดสำหรับบางคนอยู่ที่โต๊ะทำงาน
แรงดึงดูดสำหรับหลายๆ คนอยู่ที่บ้าน อยู่ที่โต๊ะตั้งทีวี
ทีวี ยุคนี้นี่นะ มันเหมือนกับเครื่องสะกดจิต
คุณลองไปดูสิ สมมติว่าคุณเพิ่งมาจากหน้าบ้าน
แล้วคุณเข้าไปในบ้าน มันจะเห็นภาพอะไรภาพหนึ่งนะ
มีกล่องสี่เหลี่ยมอยู่ แล้วคนในบ้านนั่งเพ่งกันเหมือนผีดิบ ตาไม่วางเลยนะ
มีคนมากดออด ก็ยังค้างเฉยอยู่อย่างนี้
โดยเฉพาะฉากกำลังเข้าไคลแม็กซ์ กำลังตบตีกันอยู่
กดออดต้องเรียกสองหนสามหน ถึงจะหันไป ใครมา
มันเหมือนเครื่องสะกดจิต

ถ้าหากว่าคุณเห็นตัวเองเป็นหนึ่งในผู้ถูกสะกดได้
คุณจะค่อยๆ ถอนตัวออกมา คุณจะค่อยๆ เห็นนะ
เริ่มเห็นจากตัวนี้ก่อน ข้างในเนี่ย เวลาที่มันดูละคร มันจะมีตัวหนึ่ง
ภาพนี่มันเหมือนเป็นหลุมดำ ดึงดูดกระแสของใจของคุณให้มันเข้าไปติด
แล้วมันจะถอนไม่ออก
เหมือนอย่างบางคน นี่ขอโทษนะผมเคยเข้าไปใช้บริการคลินิกบางแห่ง
พยาบาลกำลังจ้องมองทีวีกันอยู่
นางเอกกับนางร้ายมันกำลังจะตบกัน
ผมบอกว่า "เช็คบิลด้วยครับ มาเช็คบิลครับ"
เขาก็ไม่ได้ยิน แล้วผมก็พูดอยู่สองครั้ง
ถึงมีคนหนึ่งค่อยๆ เคลื่อนตัวมา แต่ตานี่ยังอยู่ที่จอ
แล้วก็มาจัดการใบเสร็จอะไรให้ผม
นี่มันมีอย่างนี้อยู่จริงๆ นะ

ถ้าคุณมองเห็นก่อนว่ามันน่าอนาถเหมือนกันนะ สภาพแบบนั้น
ที่ยุคของเรามีเครื่องสะกดจิตเป็นจอสี่เหลี่ยม
ดึงดูดสายตาดึงดูดจิตทั้งหมด ให้ทุ่มเทไปกับมันได้ ติดไปกับมันได้
แล้วคุณค่อยมาดูใจตัวเองว่าของเราก็เป็นแบบนี้เหมือนกัน
เวลาเข้าไปดูหนัง เวลาเข้าไปอะไรต่อมิอะไร เรื่องที่ชอบ
บางคนบอก โอ๊ย ไอ้พวกนี้ติดละครน้ำเน่าไร้สาระ
แต่เราก็ไปเข้าโรงหนังเองนะ
แล้วก็จะมีติดบางเรื่องที่แบบมีฉากอีโรติกซะด้วย
ไปว่าเขา อิเหนาเป็นเอง

ทีนี้คือเรื่องของเรื่อง เราจะเป็นหรือไม่เป็นมันไม่สำคัญ
แต่ขอให้ได้เกิดการเรียนรู้
เห็นว่า ลักษณะที่ถูกดูดติดไว้กับจอ
มันเป็นสภาพที่น่าอนาถใจ แล้วเวลาที่มันเกิดขึ้นกับเราเอง
เรายอมรับตามจริง ว่านี่มันก็มีสภาพน่าอนาถกับตัวเราอยู่เหมือนกัน
ถูกดูดติดได้เหมือนกัน
พอเห็นอาการดูดติด มันจะมีความรู้สึก ใจนี่มันเป็นยางเหนียว
มันแกะไม่ออก มันรู้สึกยากที่จะแกะ
แต่ถ้าเห็นจริงๆ ว่ามันมียางเหนียว มันมีแรงดึงดูดอยู่
คล้ายๆ กับว่าใจของเรามีอะไรที่มันไร้ตัวตนแต่สามารถที่จะรู้สึกได้
มันยื่นออกไป ยืดออกไป แล้วจับเหนียวแน่นกับสิ่งที่อยู่ภายนอก
เห็นแบบนั้นบ่อยๆ เข้า คุณจะเกิดความรู้ว่าไอ้ยางเหนียวแบบนี้
มันไม่ต้องเหนียวเท่าเดิมก็ได้
เห็นไปเห็นมา ยางเหนียวเสื่อมสภาพได้
เพราะมันมีความรู้สึกว่าแค่นี้เอง สภาพมีอยู่แค่นี้
มันมียางเหนียว มันมีแรงดึงดูดอยู่ ไม่ต่างกับแม่เหล็ก
มันไม่เห็นจะมีอะไรมากไปกว่านั้นเลย
เห็นบ่อยๆ เข้าจนกระทั่งรู้สึกว่ายางเหนียวนี่ เป็นสิ่งถูกรู้ เป็นสิ่งถูกดู
คุณจะไม่ถูกครอบงำด้วยยางเหนียวแบบนี้

เพราะฉะนั้นสรุปง่ายๆ
ผมแนะนำมาหลายคนแล้วว่าถ้าติดละคร อย่าไปดูสิ
ไม่ได้ แนะนำแบบนี้ไม่สำเร็จ
แต่ถ้าบอกว่า เออ งั้นก็ดูใจที่มันยืดไปติดไอ้หน้าจอสิ
ว่าเดี๋ยวมันก็ยืดได้ เดี๋ยวมันเหนียวได้
เดี๋ยวมันก็แห้งได้ มันก็เสื่อมกำลังลงได้
อันนี้เริ่มได้ผลขึ้นมา เพราะมันยังได้ดูละครอยู่ ยังสนุกอยู่
แต่ในขณะเดียวกันก็เจริญสติไปด้วย
ถึงแม้ว่าจะแค่นิดเดียวก็ยังดีนะ

---

แบ่งปันบทความนี้ให้เพื่อนๆ