ดังตฤณวิสัชนา Dungtrin's Answer

สรุปสติปัฏฐาน๔ โดยย่อ

ถาม : อยากขอให้คุณดังตฤณช่วยสรุปสติปัฏฐาน๔ โดยย่อ ให้เข้าใจค่ะ

โดยย่อก็คือคุณมีสภาวะอยู่ยังไงก็รู้ตามนั้น
สภาวะของคุณเป็นยังไงอยู่
มันประกอบขึ้นด้วยกาย มันประกอบขึ้นด้วยใจ
ถ้าหากว่ากายคุณนั่งอยู่ แล้วคุณรู้ว่านั่งอยู่
นั่นแหละต้นทางไปนิพพาน
นั่นแหละต้นทางของการฝึกสติปัฏฐาน๔ ที่ถูกต้อง

ถ้าหากสภาวะทางใจของคุณ มันไม่สามารถเห็นร่างกายได้
เพราะมันเป็นทุกข์ มันมีความรู้สึกย่ำแย่อยู่มาก
หรือมันมีความสุข มันมีความปลื้ม มันมีความ หัวใจมันพองฟูเหลือเกิน
ไม่สามารถมองเห็นอะไรอย่างอื่นได้ นอกจากความรู้สึกภายใน
อันนั้นก็ให้มองความรู้สึกไป
ทุกข์อยู่ยอมรับว่าทุกข์อยู่ สุขอยู่ยอมรับว่าสุขอยู่
ตรงความยอมรับตามจริงนั่นแหละเรียกว่า "สติ"

สติปัฏฐาน๔ โดยย่นย่อที่สุด มันก็คือขอบเขตของกายใจนี้แหละ
ถ้าเรารู้ว่าส่วนไหนของกาย รู้ว่าส่วนไหนของใจ
มันกำลังปรากฏอยู่ มันกำลังปรากฏเด่นอยู่
แล้วเราดูเข้าไปตรงนั้น ยอมรับเข้าไปตรงนั้น
กับทั้งสามารถสังเกตเห็นได้ว่า
ภาวะแบบนั้นๆ เนี่ย มันไม่เที่ยง เดี๋ยวมันแปรปรวนไป
อย่างเช่นมีความสุขมากๆ เดี๋ยวมันค่อยๆ ลดลง
มีความทุกข์อึดอัด กลัดหนองนะ อกกลัดหนอง
เดี๋ยวมันก็ค่อยๆ เบาบางลงมา มันมีช่วงเว้นให้บ้าง
หรือแม้แต่ร่างกาย เนี่ย บางทีเราก็รู้สึกว่าอยากขยับ บางทีเราจะรู้สึกว่าอึดอัดบ้าง
ภาวะต่างๆ ที่มันเกิดขึ้น ภายในขอบเขตของกาย ขอบเขตของใจนี้
ถ้าคุณมองเข้าไปตรงไหนนะ มันใช่หมด
มันอยู่ในขอบเขตของสติปัฏฐาน๔ หมด

ขออย่างเดียว ให้มองด้วยความเข้าใจ ว่าจะมองไปเพื่อให้เห็นอะไร
มองไปเพื่อให้เห็นว่าทุกภาวะในขอบเขตกายใจนี้เนี่ย มันไม่เที่ยง
เพื่อที่ในที่สุด จิตของคุณมันจะมีความตั้งมั่น รู้อยู่เห็นอยู่
ว่าทั้งหลายทั้งปวง มันเป็นแค่อะไรอย่างหนึ่ง
มันเป็นแค่ธรรมชาติหลายๆ ภาวะมาประชุมกันชั่วคราว
แล้วก็จะต้องเสื่อมสลายลงเป็นธรรมดา
นี่แหละสติปัฏฐาน๔ โดยย่นย่อนะครับ

---

แบ่งปันบทความนี้ให้เพื่อนๆ