ธรรมะจากพระสูตร Dhamma from Sutta

กามโภคีสูตร ว่าด้วยกามโภคีบุคคล ๑๐ จำพวก

กลุ่มไตรปิฎกสิกขา

[๙๑] สมัยหนึ่ง พระผู้มีพระภาคเจ้าประทับ ณ พระวิหารเชตวัน
อารามของท่านอนาถบิณฑิกเศรษฐี ใกล้พระนครสาวัตถี.
ครั้งนั้นแล ท่านอนาถบิณฑิกคฤหบดี เข้าไปเฝ้าพระผู้มีพระภาคเจ้าถึงที่ประทับ
ถวายบังคมพระผู้มีพระภาคเจ้าแล้วนั่ง ณ ที่ควรส่วนข้างหนึ่ง
ครั้นแล้ว พระผู้มีพระภาคเจ้าได้ตรัสกะอนาถบิณฑิกคฤหบดีว่า
กามโภคีบุคคลมีอยู่ในโลก ๑๐ จำพวก ๑๐ จำพวกเป็นไฉน คือ


๑. กามโภคีบุคคลบางคนในโลกนี้ แสวงหาโภคทรัพย์ โดยไม่ชอบธรรม โดยทารุณ
ครั้นแสวงหาได้แล้ว ไม่เลี้ยงตนให้เป็นสุขให้อิ่มหนำ ไม่แจกจ่าย ไม่กระทำบุญ.


๒. กามโภคีบุคคลบางคนในโลกนี้ แสวงหาทรัพย์ โดยไม่ชอบธรรม โดยทารุณ
ครั้นแสวงหาได้แล้ว ย่อมเลี้ยงตนให้เป็นสุขให้อิ่มหนำ แต่ไม่แจกจ่าย ไม่กระทำบุญ.


๓. กามโภคีบุคคลบางคนในโลกนี้ แสวงหาโภคทรัพย์ โดยไม่ชอบธรรม โดยทารุณ
ครั้นแสวงหาได้แล้ว ย่อมเลี้ยงตนให้เป็นสุข ให้อิ่มหนำ แจกจ่าย กระทำบุญ.


๔. กามโภคีบุคคลบางคนในโลกนี้ แสวงหาโภคทรัพย์ โดยชอบธรรมและไม่ชอบธรรม
โดยทารุณบ้าง ไม่ทารุณบ้าง ครั้นแสวงหาได้แล้ว ไม่เลี้ยงตนให้เป็นสุขให้อิ่มหนำ
ไม่แจกจ่าย ไม่กระทำบุญ.


๕. กามโภคีบุคคลบางคนในโลกนี้ แสวงหาโภคทรัพย์ โดยชอบธรรมและไม่ชอบธรรม
โดยทารุณบ้าง ไม่ทารุณบ้าง ครั้นแสวงหาได้แล้ว ย่อมเลี้ยงตนให้เป็นสุขให้อิ่มหนำ
แต่ไม่แจกจ่าย ไม่กระทำบุญ.


๖. กามโภคีบุคคลบางคนในโลกนี้ แสวงหาโภคทรัพย์ โดยชอบธรรมและไม่ชอบธรรม
โดยทารุณบ้าง ไม่ทารุณบ้าง ครั้นแสวงหาได้แล้ว ย่อมเลี้ยงตนให้เป็นสุขให้อิ่มหนำ
แจกจ่าย กระทำบุญ.


๗. กามโภคีบุคคลบางคนในโลกนี้ แสวงหาโภคทรัพย์โดยชอบธรรม โดยไม่ทารุณ
ครั้นแสวงหาได้แล้ว ย่อมไม่เลี้ยงตนให้เป็นสุขให้อิ่มหนำ ไม่แจกจ่าย ไม่กระทำบุญ.


๘. กามโภคีบุคคลบางคนในโลกนี้ ย่อมแสวงหาโภคทรัพย์ โดยชอบธรรม โดยไม่ทารุณ
ครั้นแสวงหาได้แล้ว ย่อมเลี้ยงตนให้เป็นสุขให้อิ่มหนำ แต่ไม่แจกจ่าย ไม่กระทำบุญ.


๙. กามโภคีบุคคลบางคนในโลกนี้ แสวงหาโภคทรัพย์โดยชอบธรรม โดยไม่ทารุณ
ครั้นแสวงหาได้แล้ว ย่อมเลี้ยงตนให้เป็นสุขให้อิ่มหนำ แจกจ่าย กระทำบุญ
แต่เป็นผู้กำหนัด หมกมุ่น จดจ่อ ไม่เห็นโทษ
ไม่มีปัญญาเป็นเครื่องสลัดออก บริโภคโภคทรัพย์นั้น.


๑๐. กามโภคีบุคคลบางคนในโลกนี้ เสวงหาโภคทรัพย์โดยชอบธรรม โดยไม่ทารุณ
ครั้นแสวงหาได้แล้ว ย่อมเลี้ยงตนให้เป็นสุขให้อิ่มหนำ แจกจ่าย กระทำบุญ
และเป็นผู้ไม่กำหนัด ไม่หมกมุ่น ไม่จดจ่อ เห็นโทษ
มีปัญญาเป็นเครื่องสลัดออก บริโภคโภคทรัพย์นั้น.


คฤหบดี ในกามโภคีบุคคล ๑๐ จำพวกนี้.


๑. กามโภคีบุคคล ผู้แสวงหาโภคทรัพย์โดยไม่ชอบธรรม โดยทารุณ
ครั้นแสวงหาได้แล้ว ย่อมไม่เลี้ยงตนให้เป็นสุขให้อิ่มหนำ ไม่แจกจ่าย ไม่กระทำบุญ
กามโภคีบุคคลนี้ ควรติเตียนโดย ๓ สถาน คือ
ควรติเตียนโดยสถานที่ ๑ ว่า แสวงหาโภคทรัพย์โดยไม่ชอบธรรม โดยทารุณ
ควรติเตียนโดยสถานที่ ๒ ว่า ไม่เลี้ยงตนให้เป็นสุข ให้อิ่มหนำ
ควรติเตียนโดยสถานที่ ๓ ว่า ไม่แจกจ่าย ไม่กระทำบุญ
กามโภคีบุคคลนี้ ควรติเตียนโดย ๓ สถานนี้.


๒. กามโภคีบุคคล ผู้แสวงหาโภคทรัพย์โดยไม่ชอบธรรม โดยทารุณ
ครั้นแสวงหาได้แล้ว ย่อมเลี้ยงตนให้เป็นสุขให้อิ่มหนำ แต่ไม่แจกจ่าย ไม่กระทำบุญ
กามโภคีบุคคลนี้ ควรติเตียนโดย ๒ สถาน ควรสรรเสริญโดย ๑ สถาน คือ
ควรติเตียนโดยสถานที่ ๑ ว่า แสวงหาโภคทรัพย์โดยไม่ชอบธรรม โดยทารุณ
ควรสรรเสริญโดย ๑ สถานว่า เลี้ยงตนให้เป็นสุขให้อิ่มหนำ
ควรติเตียนโดยสถานที่ ๒ ว่า ไม่แจกจ่าย ไม่กระทำบุญ
กามโภคีบุคคลนี้ ควรติเตียนโดย ๒ สถานนี้ ควรสรรเสริญโดย ๑ สถานนี้.


๓. กามโภคีบุคคล ผู้แสวงหาโภคทรัพย์โดยไม่ชอบธรรม โดยทารุณ
ครั้นแสวงหาได้แล้ว ย่อมเลี้ยงตนให้เป็นสุขให้อิ่มหนำ แจกจ่าย กระทำบุญ
กามโภคีบุคคลนี้ ควรติเตียนโดย ๑ สถาน ควรสรรเสริญโดย ๒ สถาน คือ
ควรติเตียนโดย ๑ สถานว่า แสวงหาโภคทรัพย์โดยไม่ชอบธรรม โดยทารุณ
ควรสรรเสริญโดยสถานที่ ๑ ว่า เลี้ยงตนให้เป็นสุขให้อิ่มหนำ
ควรสรรเสริญโดยสถานที่ ๒ ว่า แจกจ่าย กระทำบุญ
กามโภคีบุคคลนี้ ควรติเตียนโดย ๑ สถาน ควรสรรเสริญโดย ๒ สถานนี้.


๔. กามโภคีบุคคลผู้แสวงหาโภคทรัพย์ โดยชอบธรรมและไม่ชอบธรรม
โดยทารุณบ้าง ไม่ทารุณบ้าง ครั้นแสวงหาได้แล้ว
ย่อมไม่เลี้ยงตนให้เป็นสุขให้อิ่มหนำ ไม่แจกจ่าย ไม่กระทำบุญ
กามโภคีบุคคลนี้ ควรสรรเสริญโดย ๑ สถาน ควรติเตียนโดย ๓ สถาน คือ
ควรสรรเสริญโดย ๑ สถานว่า แสวงหาโภคทรัพย์ โดยชอบธรรม โดยไม่ทารุณ
ควรติเตียนโดยสถานที่ ๑ ว่า แสวงหาโภคทรัพย์โดยไม่ชอบธรรม โดยทารุณ
ควรติเตียนโดยสถานที่ ๒ ว่า ไม่เลี้ยงตนให้เป็นสุขให้อิ่มหนำ
ควรติเตียนโดยสถานที่ ๓ ว่า ไม่แจกจ่าย ไม่กระทำบุญ
กามโภคีบุคคลนี้ ควรสรรเสริญโดย ๑ สถานนี้ ควรติเตียนโดย ๓ สถานนี้.


๕. กามโภคีบุคคล ผู้แสวงหาโภคทรัพย์ โดยชอบธรรมและไม่ชอบธรรม
โดยทารุณบ้าง ไม่ทารุณบ้าง ครั้นแสวงหาได้แล้ว
ย่อมเลี้ยงตนให้เป็นสุขให้อิ่มหนำ แต่ไม่แจกจ่าย ไม่กระทำบุญ
กามโภคีบุคคลนี้ ควรสรรเสริญโดย ๒ สถาน ควรติเตียนโดย ๒ สถาน คือ
ควรสรรเสริญโดยสถานที่ ๑ ว่า แสวงหาโภคทรัพย์โดยชอบธรรม โดยไม่ทารุณ
ควรติเตียนโดยสถานที่ ๑ ว่า แสวงหาโภคทรัพย์โดยไม่ชอบธรรม โดยทารุณ
ควรสรรเสริญโดยสถานที่ ๒ ว่า เลี้ยงคนให้เป็นสุข ให้อิ่มหนำ
ควรติเตียนโดยสถานที่ ๒ ว่า ไม่แจกจ่าย ไม่กระทำบุญ
กามโภคีบุคคลนี้ ควรสรรเสริญโดย ๒ สถานนี้ ควรติเตียนโดย ๒ สถานนี้.


๖. กามโภคีบุคคล ผู้แสวงหาโภคทรัพย์ โดยชอบธรรมและไม่ชอบธรรม
โดยทารุณบ้าง ไม่ทารุณบ้าง ครั้นแสวงหาได้แล้ว
ย่อมเลี้ยงตนให้เป็นสุขให้อิ่มหนำ แจกจ่าย กระทำบุญ
กามโภคีบุคคลนี้ ควรสรรเสริญโดย ๓ สถาน ควรติเตียนโดย ๑ สถาน คือ
ควรสรรเสริญโดยสถานที่ ๑ ว่า แสวงหาโภคทรัพย์ โดยชอบธรรม โดยไม่ทารุณ
ควรติเตียนโดย ๑ สถานว่า แสวงหาโภคทรัพย์ โดยไม่ชอบธรรม โดยทารุณ
ควรสรรเสริญโดยสถานที่ ๒ ว่า ย่อมเลี้ยงตนให้เป็นสุขให้อิ่มหนำ
ควรสรรเสริญโดยสถานที่ ๓ ว่า แจกจ่าย กระทำบุญ
กามโภคีบุคคลนี้ ควรสรรเสริญโดย ๓ สถานนี้ ควรติเตียนโดย ๑ สถานนี้.


๗. กามโภคีบุคคล ผู้แสวงหาโภคทรัพย์ โดยชอบธรรม โดยไม่ทารุณ
ครั้นแสวงหาได้แล้ว ไม่เลี้ยงตนให้เป็นสุขให้อิ่มหนำ ไม่แจกจ่าย ไม่กระทำบุญ
กามโภคีบุคคลนี้ควรสรรเสริญโดย ๑ สถาน ควรติเตียนโดย ๒ สถาน คือ
ควรสรรเสริญโดย ๑ สถานว่า แสวงหาโภคทรัพย์โดยชอบธรรม โดยไม่ทารุณ
ควรติเตียนโดยสถานที่ ๑ ว่า ไม่เลี้ยงตนให้เป็นสุขให้อิ่มหนำ
ควรติเตียนโดยสถานที่ ๒ ว่า ไม่แจกจ่าย ไม่กระทำบุญ
กามโภคีบุคคลนี้ ควรสรรเสริญโดย ๑ สถานนี้ ควรติเตียนโดย ๒ สถานนี้.


๘. กามโภคีบุคคล ผู้แสวงหาโภคทรัพย์โดยชอบธรรม โดยไม่ทารุณ
ครั้นแสวงหาได้แล้ว ย่อมเลี้ยงตนให้เป็นสุขให้อิ่มหนำ แต่ไม่แจกจ่าย ไม่กระทำบุญ
กามโภคีบุคคลนี้ ควรสรรเสริญโดย ๒ สถาน ควรติเตียนโดย ๑ สถาน คือ
ควรสรรเสริญ โดยสถานที่ ๑ ว่า แสวงหาโภคทรัพย์ โดยชอบธรรม โดยไม่ทารุณ
ควรสรรเสริญโดยสถานที่ ๒ ว่า ย่อมเลี้ยงตนให้เป็นสุข ให้อิ่มหนำ
ควรติเตียนโดย ๑ สถานว่า ไม่แจกจ่าย ไม่กระทำบุญ
กามโภคีบุคคลนี้ ควรสรรเสริญโดย ๒ สถานนี้ ควรติเตียนโดย ๑ สถานนี้.


๙. กามโภคีบุคคล ผู้แสวงหาโภคทรัพย์โดยชอบธรรม โดยไม่ทารุณ
ครั้นแสวงหาได้แล้ว ย่อมเลี้ยงตนให้เป็นสุข ให้อิ่มหนำ แจกจ่าย กระทำบุญ
แต่เป็นผู้กำหนัด หมกมุ่น จดจ่อ ไม่เห็นโทษ
ไม่มีปัญญาเป็นเครื่องสลัดออก บริโภคโภคทรัพย์นั้น
กามโภคีบุคคลนี้ควรสรรเสริญโดย ๓ สถาน ควรติเตียนโดย ๑ สถาน คือ
ควรสรรเสริญโดยสถานที่ ๑ ว่าแสวงหาโภคทรัพย์โดยชอบธรรม โดยไม่ทารุณ
ควรสรรเสริญโดยสถานที่ ๒ ว่า ย่อมเลี้ยงตนให้เป็นสุขให้อิ่มหนำ
ควรสรรเสริญโดยสถานที่ ๓ ว่า แจกจ่าย กระทำบุญ
ควรติเตียนโดย ๑ สถานว่า เป็นผู้กำหนัด หมกมุ่น พัวพัน ไม่เห็นโทษ
ไม่มีปัญญาเป็นเครื่องสลัดออก บริโภคโภคทรัพย์นั้น
กามโภคีบุคคลนี้ ควรสรรเสริญโดย ๓ สถานนี้ ควรติเตียนโดย ๑ สถานนี้.


๑๐. กามโภคีบุคคล ผู้แสวงหาโภคทรัพย์โดยชอบธรรม โดยไม่ทารุณ
ครั้นแสวงหาได้แล้ว ย่อมเลี้ยงตนให้เป็นสุข ให้อิ่มหนำ แจกจ่ายกระทำบุญ
และไม่กำหนัด ไม่หมกมุ่น ไม่จดจ่อ เห็นโทษ
มีปัญญาเป็นเครื่องสลัดออก บริโภคโภคทรัพย์นั้น
กามโภคีบุคคลนี้ ควรสรรเสริญโดย ๔ สถาน คือ
ควรสรรเสริญโดยสถานที่ ๑ ว่า แสวงหาโภคทรัพย์โดยชอบธรรม โดยไม่ทารุณ
ควรสรรเสริญโดยสถานที่ ๒ ว่า ย่อมเลี้ยงตนให้เป็นสุขให้อิ่มหนำ
ควรสรรเสริญโดยสถานที่ ๓ ว่า แจกจ่าย กระทำบุญ
ควรสรรเสริญโดยสถานที่ ๔ ว่า เป็นผู้ไม่กำหนัด ไม่หมกมุ่น ไม่พัวพัน เห็นโทษ
มีปัญญาเป็นเครื่องสลัดออก บริโภคโภคทรัพย์นั้น
กามโภคีบุคคลนี้ ควรสรรเสริญโดย ๔ สถานนี้.


คฤหบดี กามโภคีบุคคล ๑๐ จำพวกนี้แล มีปรากฏอยู่ในโลก
บรรดากามโภคีบุคคล ๑๐ จำพวกนี้
กามโภคีบุคคลผู้แสวงหาโภคทรัพย์โดยชอบธรรม โดยไม่ทารุณ
ครั้นแสวงหาได้แล้ว ย่อมเลี้ยงตนให้เป็นสุขให้อิ่มหนำ แจกจ่าย กระทำบุญ
และเป็นผู้ไม่กำหนัด ไม่หมกมุ่น ไม่จดจ่อ เห็นโทษ
มีปัญญาเป็นเครื่องสลัดออก บริโภคโภคทรัพย์นั้น
นี้เป็นผู้เลิศ ประเสริฐ เป็นใหญ่ สูงสุด
ดีกว่ากามโภคีบุคคล ๑๐ จำพวกนี้
คฤหบดี นมสดเกิดจากแม่โค นมส้มเกิดจากนมสด เนยข้นเกิดจากนมส้ม
เนยใสเกิดจากเนยข้น หัวเนยใสเกิดจากเนยใส
หัวเนยใสโลกกล่าวว่าเลิศกว่านมสดเป็นต้นเหล่านั้น ฉันใด
กามโภคีบุคคลผู้แสวงหาโภคทรัพย์โดยชอบธรรม โดยไม่ทารุณ
ครั้นแสวงหาได้แล้ว ย่อมเลี้ยงตนให้เป็นสุขให้อิ่มหนำ แจกจ่าย กระทำบุญ
และเป็นผู้ไม่กำหนัด ไม่หมกมุ่น ไม่จดจ่อ เห็นโทษ
มีปัญญาเป็นเครื่องสลัดออก บริโภคโภคทรัพย์นั้น
นี้เป็นผู้เลิศ ประเสริฐ เป็นใหญ่ สูงสุด
ดีกว่ากามโภคีบุคคล ๑๐ จำพวกนี้ ฉันนั้น.


กามโภคีสูตร จบ



(กามโภคีสูตร พระสุตตันตปิฎก อังคุตรนิกาย ทสก-เอกาทสกนิบาต
พระไตรปิฎกและอรรถกถาแปล ฉบับมหามกุฏราชวิทยาลัย เล่มที่ ๓๘)

---

แบ่งปันบทความนี้ให้เพื่อนๆ