ธรรมะจากพระสูตร Dhamma from Sutta

ปฐมเถรสูตร ว่าด้วยธรรมทำให้มั่นคง

กลุ่มไตรปิฎกสิกขา

[๒๓๑] ครั้งนั้นแล ท่านอนาถบิณฑิกคฤหบดีเข้าไปเฝ้า
พระผู้มีพระภาคเจ้าถึงที่ประทับ ถวายบังคมแล้วนั่ง ณ ที่ควรส่วนข้างหนึ่ง
พระผู้มีพระภาคเจ้าได้ตรัสกะอนาถบิณฑิกคฤหบดีว่า
คฤหบดี ในกาลใดแล อริยสาวกสงบระงับภัยเวร ๕ ประการ
และประกอบด้วยองคคุณเครื่องบรรลุโสดาบัน ๔ ประการ
ในกาลนั้น อริยสาวกนั้นเมื่อหวังอยู่ พึงพยากรณ์ตนด้วยตนเองได้ว่า
เราเป็นผู้มีนรกสิ้นแล้ว มีกำเนิดสัตว์เดียรัจฉานสิ้นแล้ว
มีเปรตวิสัยสิ้นแล้ว มีอบาย ทุคติ และวินิบาตสิ้นแล้ว
เราเป็นโสดาบัน มีอันไม่ตกต่ำเป็นธรรมดา
เป็นผู้เที่ยง เป็นผู้ที่จะตรัสรู้ในเบื้องหน้า.


อริยสาวกสงบระงับภัยเวร ๕ ประการเป็นไฉน
คฤหบดี บุคคลผู้มักฆ่าสัตว์ ย่อมประสบภัยเวรแม้ในปัจจุบัน แม้ในสัมปรายภพ
และย่อมเสวยทุกขโทมนัสทางใจ เพราะปาณาติบาตเป็นปัจจัย
อริยสาวกผู้งดเว้นจากปาณาติบาต ย่อมไม่ประสบภัยเวร แม้ในปัจจุบัน
แม้ในสัมปรายภพ และย่อมไม่เสวยทุกข์โทมนัสทางใจ
อริยสาวกผู้งดเว้นจากปาณาติบาต ย่อมสงบระงับภัยเวรนั้นด้วยประการอย่างนี้


คฤหบดี บุคคลผู้มักถือเอาสิ่งของที่เจ้าของเขาไม่ให้
ย่อมประสบภัยเวรแม้ในปัจจุบัน แม้ในสัมปรายภพ
และย่อมเสวยทุกขโทมนัสทางใจ เพราะอทินนาทานเป็นปัจจัย
อริยสาวกผู้งดเว้นจากอทินนาทาน ย่อมไม่ประสบภัยเวร แม้ในปัจจุบัน
แม้ในสัมปรายภพ และย่อมไม่เสวยทุกข์โทมนัสทางใจ
อริยสาวกผู้งดเว้นจากอทินนาทาน ย่อมสงบระงับภัยเวรนั้นด้วยประการอย่างนี้


คฤหบดี บุคคลผู้มักประพฤติผิดในกาม
ย่อมประสบภัยเวรแม้ในปัจจุบัน แม้ในสัมปรายภพ
และย่อมเสวยทุกขโทมนัสทางใจ เพราะกาเมสุมิจฉาจารเป็นปัจจัย
อริยสาวกผู้งดเว้นจากกาเมสุมิจฉาจาร ย่อมไม่ประสบภัยเวร แม้ในปัจจุบัน
แม้ในสัมปรายภพ และย่อมไม่เสวยทุกข์โทมนัสทางใจ
อริยสาวกผู้งดเว้นจากกาเมสุมิจฉาจาร ย่อมสงบระงับภัยเวรนั้นด้วยประการอย่างนี้


คฤหบดี ผู้มักพูดเท็จ ย่อมประสบภัยเวรแม้ในปัจจุบัน แม้ในสัมปรายภพ
และย่อมเสวยทุกขโทมนัสทางใจ เพราะมุสาวาทเป็นปัจจัย
อริยสาวกผู้งดเว้นจากมุสาวาท ย่อมไม่ประสบภัยเวร แม้ในปัจจุบัน
แม้ในสัมปรายภพ และย่อมไม่เสวยทุกข์โทมนัสทางใจ
อริยสาวกผู้งดเว้นจากมุสาวาท ย่อมสงบระงับภัยเวรนั้นด้วยประการอย่างนี้


คฤหบดี ผู้มักดื่มน้ำเมาคือ สุราและเมรัยอันเป็นที่ตั้งแห่งความประมาท
ย่อมประสบภัยเวรแม้ในปัจจุบัน แม้ในสัมปรายภพ
และย่อมเสวยทุกข์โทมนัสทางใจ เพราะการดื่มน้ำเมาคือ
สุราและเมรัยอันเป็นที่ตั้งแห่งความประมาทเป็นปัจจัย
อริยสาวกผู้งดเว้นจากการดื่มน้ำเมาคือ
สุราและเมรัยอันเป็นที่ตั้งแห่งความประมาท
ย่อมไม่ประสบภัยเวรแม้ในปัจจุบัน แม้ในสัมปรายภพ
และย่อมไม่เสวยทุกข์โทมนัสทางใจ อริยสาวกผู้งดเว้นจากการดื่มน้ำเมาคือ
สุราและเมรัยอันเป็นที่ตั้งแห่งความประมาท
ย่อมสงบระงับภัยเวรนั้นด้วยอาการอย่างนี้
อริยสาวกสงบระงับภัยเวร ๕ ประการนี้.


อริยสาวกเป็นผู้ประกอบด้วยองคคุณเครื่องบรรลุโสดาบัน ๔ ประการเป็นไฉน
คฤหบดี อริยสาวกในธรรมวินัยนี้ เป็นผู้ประกอบด้วยความเลื่อมใส
อันไม่หวั่นไหวในพระพุทธเจ้าว่า แม้เพราะเหตุนี้ ๆ
พระผู้มีพระภาคเจ้าพระองค์นั้นเป็นพระอรหันต์ ตรัสรู้โดยชอบด้วยพระองค์เอง
ถึงพร้อมด้วยวิชชาและจรณะ เสด็จไปดีแล้ว รู้แจ้งโลก
เป็นสารถีผู้ฝึกบุรุษที่ควรฝึกอย่างยอดเยี่ยม
เป็นศาสดาของเทวดาและมนุษย์ทั้งหลาย
เป็นผู้เบิกบานแล้ว เป็นผู้จำแนกธรรม ๑
เป็นผู้ประกอบด้วยความเลื่อมใสอันไม่หวั่นไหวในพระธรรมว่า
พระธรรมอันพระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสดีแล้ว
พึงเห็นได้ด้วยตนเอง ไม่ประกอบด้วยกาล ควรเรียกให้มาดู
ควรน้อมเข้ามาหาตน อันวิญญูชนจะพึงรู้ได้เฉพาะตน ๑
เป็นผู้ประกอบด้วยความเลื่อมใสอันไม่หวั่นไหวในพระสงฆ์ว่า
พระสงฆ์สาวกของพระผู้มีพระภาคเจ้าเป็นผู้ปฏิบัติดีแล้ว
ปฏิบัติตรง ปฏิบัติเพื่อญายธรรม ปฏิบัติชอบ เป็นบุรุษ ๔ คู่ บุคคล ๘ จำพวก
เป็นสงฆ์สาวกของพระผู้มีพระภาคเจ้า
เป็นผู้ควรของคำนับ เป็นผู้ควรของต้อนรับ
เป็นผู้ควรรับทักษิณา เป็นผู้ควรกระทำอัญชลี
เป็นนาบุญของโลก ไม่มีนาบุญอื่นยิ่งกว่า ๑
เป็นผู้ประกอบด้วยศีลอันพระอริยเจ้าพอใจ ไม่ขาด ไม่ทะลุ ไม่ด่าง ไม่พร้อย เป็นไท
อันวิญญูชนสรรเสริญ อันตัณหาและทิฏฐิไม่ถูกต้อง เป็นไปเพื่อสมาธิ ๑
อริยสาวกเป็นผู้ประกอบด้วยองคคุณเครื่องบรรลุโสดาบัน ๔ ประการนี้.


คฤหบดี ในกาลใดแล อริยสาวกสงบระงับภัยเวร ๕ ประการ
และประกอบด้วยองคคุณเครื่องบรรลุโสดาบัน ๔ ประการ
อริยสาวกนั้นเมื่อหวังอยู่ พึงพยากรณ์ตนด้วยตนเองได้ว่า
เราเป็นผู้มีนรกสิ้นแล้ว มีกำเนิดสัตว์เดียรัจฉานสิ้นแล้ว
มีเปรตวิสัยสิ้นแล้ว มีอบาย ทุคติ และวินิบาตสิ้นแล้ว
เราเป็นโสดาบัน มีอันไม่ตกต่ำเป็นธรรมดา
เป็นผู้เที่ยงที่จะตรัสรู้ในเบื้องหน้า.


โกฏฐิตสูตร จบ



(โกฏฐิตสูตร พระสุตตันตปิฎก อังคุตรนิกาย สัตตก-อัฏฐก-นวกนิบาต
พระไตรปิฎกและอรรถกถาแปล ฉบับมหามกุฏราชวิทยาลัย เล่มที่ ๓๗)

---

แบ่งปันบทความนี้ให้เพื่อนๆ