ธรรมะจากพระสูตร Dhamma from Sutta

เขตตสูตร ว่าด้วยเทียบองค์ของนากับองค์ของปฏิคาหก

กลุ่มไตรปิฎกสิกขา

[๑๒๔] ภิกษุทั้งหลาย พืชที่หว่านลงในนาอันประกอบด้วยองค์ ๘ ประการ
ย่อมไม่มีผลมาก ไม่มีความดีใจมาก ไม่มีความเจริญมาก
นาประกอบด้วยองค์ ๘ ประการอย่างไร
ภิกษุทั้งหลาย นาในโลกนี้ เป็นที่ลุ่ม ๆ ดอน ๆ ๑ เป็นที่ปนหินปนกรวด ๑
เป็นที่ดินเค็ม ๑ เป็นที่ไถลงลึกไม่ได้ ๑ เป็นที่ไม่มีทางน้ำเข้า ๑
เป็นที่ไม่มีทางน้ำออก ๑ เป็นที่ไม่มีลำรางส่งน้ำ ๑ เป็นที่ไม่มีคันนา ๑
ภิกษุทั้งหลาย พืชที่หว่านลงในนาอันประกอบด้วยองค์ ๘ ประการอย่างนี้
ย่อมไม่มีผลมาก ไม่มีความดีใจมาก ไม่มีความเจริญมาก
ภิกษุทั้งหลาย ฉันนั้นเหมือนกันแล
ทานที่บุคคลให้ในสมณพราหมณ์ผู้ประกอบด้วยองค์ ๘ ประการ
ย่อมไม่มีผลมาก ไม่มีอานิสงส์มาก ไม่รุ่งเรื่องมาก ไม่เจริญแพร่หลายมาก
สมณพราหมณ์ผู้ประกอบด้วยองค์ ๘ ประการอย่างไร
ภิกษุทั้งหลาย สมณพราหมณ์ในโลกนี้ เป็นมิจฉาทิฏฐิ ๑
เป็นมิจฉาสังกัปปะ ๑ เป็นมิจฉาวาจา ๑ เป็นมิจฉากัมมัมตะ ๑
เป็นมิจฉาอาชีวะ ๑ เป็นมิจฉาวายามะ ๑ เป็นมิจฉาสติ ๑ เป็นมิจฉาสมาธิ ๑
ภิกษุทั้งหลาย ทานที่บุคคลให้ในสมณพราหมณ์
ผู้ประกอบด้วยองค์ ๘ ประการอย่างนี้
ไม่มีผลมาก ไม่มีอานิสงส์มาก ไม่รุ่งเรืองมาก ไม่เจริญแพร่หลายมาก.


ภิกษุทั้งหลาย ส่วนพืชที่บุคคลหว่านลงในนาอันประกอบด้วยองค์ ๘ ประการ
มีผลมาก มีความดีใจมาก มีความเจริญมาก
นาประกอบด้วยองค์ ๘ ประการอย่างไร
ภิกษุทั้งหลาย นาในโลกนี้ไม่เป็นที่ลุ่ม ๆ ดอน ๆ ๑ ไม่เป็นที่ปนหินปนกรวด ๑
ไม่เป็นที่ดินเค็ม ๑ เป็นที่ไถลงลึกได้ ๑ เป็นที่มีทางน้ำเข้าได้ ๑
เป็นที่มีทางน้ำออกได้ ๑ เป็นที่มีลำรางส่งน้ำ ๑ เป็นที่มีคันนา ๑
ภิกษุทั้งหลาย พืชที่หว่านลงในนาอันประกอบด้วยองค์ ๘ ประการอย่างนี้
ย่อมมีผลมาก มีความดีใจมาก มีความเจริญมาก
ภิกษุทั้งหลาย ฉันนั้นเหมือนกัน
ทานที่บุคคลให้ในสมณพราหมณ์ผู้ประกอบด้วยองค์ ๘ ประการ
ย่อมมีผลมาก มีอานิสงส์มาก มีความรุ่งเรืองมาก มีความเจริญแพร่หลายมาก
สมณพราหมณ์ผู้ประกอบด้วยองค์ ๘ ประการอย่างไร
ภิกษุทั้งหลาย สมณพราหมณ์ในโลกนี้ เป็นสัมมาทิฏฐิ ๑
เป็นสัมมาสังกัปปะ ๑ เป็นสัมมาวาจา ๑ เป็นสัมมากัมมันตะ ๑
เป็นสัมมาอาชีวะ ๑ เป็นสัมมาวายามะ ๑ เป็นสัมมาสติ ๑ เป็นสัมมาสมาธิ ๑
ภิกษุทั้งหลาย ทานที่บุคคลให้ในสมณพราหมณ์
ผู้ประกอบด้วยองค์ ๘ ประการอย่างนี้
ย่อมมีผลมาก มีอานิสงส์มาก มีความรุ่งเรืองมาก
มีความเจริญแพร่หลายมาก ฉะนี้.


พืชที่สมบูรณ์อันหว่านลงในนาที่สมบูรณ์
เมื่อฝนตกต้องตามฤดูกาล ธัญชาติย่อมงอกงาม ไม่มีศัตรูพืช
ย่อมแตกงอกงาม ถึงความไพบูลย์ ให้ผลเต็มที่ ฉันใด
โภชนะที่สมบูรณ์อันบุคคลถวายในสมณพราหมณ์ ผู้มีศีลสมบูรณ์ ก็ฉันนั้น
ย่อมนำมาซึ่งกุศลอันสมบูรณ์ เพราะว่ากรรมที่เขาทำนั้นสมบูรณ์แล้ว
เพราะฉะนั้น บุคคลผู้หวังกุศลอันสมบูรณ์
จงเป็นผู้ถึงพร้อมในกุศลสัมปทานี้ พึงคบหาท่านผู้มีปัญญาสมบูรณ์
สัมปทาย่อมสำเร็จได้อย่างนี้ คือ


ท่านผู้ถึงพร้อมด้วยวิชชาและจรณะ ได้จิตตสัมปทาแล้ว
ย่อมกระทำกรรมให้สมบูรณ์ และย่อมได้ผลสมบูรณ์
รู้โลกนี้ตามเป็นจริงแล้ว พึงถึงทิฏฐิสัมปทา
อาศัยมรรคสัมปทา มีใจบริบูรณ์ ย่อมดำเนินไป
กำจัดมลทินทั้งปวงได้แล้ว บรรลุนิพพานสัมปทาได้แล้ว
ย่อมหลุดพ้นจากทุกข์ทั้งปวง การหลุดพ้นจากทุกข์ทั้งปวงนั้น
จัดเป็นสรรพสัมปทา.


เขตตสูตร จบ



(เขตตสูตร พระสุตตันตปิฎก อังคุตรนิกาย สัตตก-อัฏฐก-นวกนิบาต
พระไตรปิฎกและอรรถกถาแปล ฉบับมหามกุฏราชวิทยาลัย เล่มที่ ๓๗)

---

แบ่งปันบทความนี้ให้เพื่อนๆ