จากใจ บ.ก.ใกล้ตัว Lite Talk
ฉบับที่ ๑๙๘ คนพาล... รู้สึกฉลาดแบบผิดๆ
เมื่อเจริญสติ
กระทั่งสติเริ่มชนะอารมณ์พาลได้
ผู้เจริญสติจะเห็นความจริงประการหนึ่ง คือ
อารมณ์พาลเป็นของมืด
เป็นตัวพอกพูนโมหะ
ห่อหุ้มจิตให้หลงผิดคิดพลาดกันได้แบบตื้นๆ
ประเภทอยากด่า
ตั้งข้อหาว่าเขาโง่ โดยไม่ต้องมีคำอธิบายกำกับ
หรืออยากเกรี้ยวกราดโดยไม่ต้องสมเหตุสมผล
ซึ่งแบบนั้น ถ้าขุดหาเหตุผลกันจริงๆ
ก็จะพบว่าไม่ใช่เหตุผลทางความคิด
แต่เป็นเหตุผลทางอารมณ์
คือแค่อยากอวดฤทธิ์ อวดอำนาจ ง่ายๆแค่นั้น
หากเคยมีประสบการณ์
ร่วมขบวนการแบ่งพรรคแบ่งพวกด่าทอกัน
คุณจะเข้าใจข้อเท็จจริงทางอารมณ์ชนิดนี้ได้ดี
พอแบ่งข้าง ก็ต้องเข้าข้างกัน
ข้างตัวเองผิดต้องทำเป็นหรี่ตาลง
แต่อีกข้างยังไม่ทันผิด ก็เปิดตาเสียกว้าง
ต่อให้ถูก ก็ต้องแกล้งโยงนั่นโยงนี่
บิดเบือนให้กลายเป็นผิดจนได้
เราทุกคนต่างสุ่มเสี่ยงที่จะไปยืนตรงจุดหนึ่ง
ที่เป็นต้นทางของความเป็นพาล
ไม่ว่าจะด้วยความแบ่งเขาแบ่งเราระดับบ้าน
ระดับออฟฟิศ ระดับอุดมการณ์ทางการเมือง
หรือแม้กระทั่งระดับศรัทธาทางศาสนา
เพื่อป้องกันไม่ให้ตนเอง
ต้องหลงไปเดินบนเส้นทางคนพาล
ก็เพียงตกลงกับตนเองไว้ว่า
เราจะไม่ไหลตามน้ำ เช่น
พรรคพวกตัวเองผิด ต้องไม่แกล้งพูดว่าถูก
พรรคพวกอีกฝ่ายถูก ต้องไม่แกล้งพูดว่าผิด
พอถูกว่าตามถูก ผิดว่าตามผิด
จิตก็ไม่บิดเบี้ยวแบบพาลแล้ว
อีกประการหนึ่ง
เมื่อขัดแย้งกันด้วยมุมมอง
คุณต้องรู้ว่ามุมมองที่ต่างกันไม่ใช่ความโง่
การด่าสั้นๆว่าอีกฝ่าย ‘โง่’ ต่างหาก
ที่ทำให้จิตตัวเองมืดลง
ขังจิตตัวเองไว้กับกล่องแคบๆได้
เห็นได้ง่ายๆจากความปักใจยึดมั่นเหนียวแน่น
เชื่อว่าเขาโง่แน่ๆ อยากด่าว่าเขาโง่
แต่ไม่อยากให้เหตุผลว่าเขาโง่อย่างไร
โง่ เพราะเชื่อต่างกับเราที่ฉลาด
โง่ เพราะไม่รู้จักยอมรับความจริง
หรือว่าโง่ เพราะพูดตรงกับความจริงที่เราไม่อยากรับ
วิธีง่ายๆที่จะหลุดจากกล่องมืดๆที่คับแคบได้
คือ ลองขุดให้พบสิ่งที่อีกฝ่ายรู้
ลองสมมุติให้ตัวเองยืนข้างเดียวกับอีกฝ่าย
ต้องเข้าข้างกัน ต้องพูดแก้ต่างให้กัน
ลองหาคำอธิบายให้ได้สักสองสามข้อว่าทำไม
อีกฝ่ายถึงเชื่ออย่างนั้น คิดอย่างนั้น ยึดอย่างนั้น
สำรวจไปสำรวจมา
คุณจะพบว่าใจที่รู้เหตุ รู้ผล
มักไม่ผลิตคำสั้นๆที่ตื้นเขินออกมาด่ากัน
แต่จะมีความกรุณา มีแก่ใจผลิตคำอธิบายดีๆ
เห็นใครเข้าใจผิด ก็คิดเปลี่ยนให้เป็นถูก
ไม่ใช่คิดด่าให้เจ็บใจ
หรือเมื่อเห็นใครเข้าใจถูกแบบของเขา
แม้ไม่ถูกใจเรา ก็เย็นพอที่จะคุยกันว่า
เขาเห็นอย่างไร เราเห็นอย่างไร
กับทั้งมีทางเจอกัน
ณ จุดที่เห็นเหมือนกันได้อย่างไร
นั่นแหละ! ความฉลาดทางการคิดที่แท้จริง
และนั่นแหละ ความฉลาดทางจิตที่เพิ่มขึ้น
จากการเอาชนะโมหะในตนเองได้!
ดังตฤณ
ธันวาคม ๕๙
คอลัมน์ "ธรรมะจากพระสูตร" ในฉบับนี้
เป็นเรื่องราวเมื่อครั้งพระพุทธองค์ประทับอยู่ ณ พระเชตวัน ในกรุงสาวัตถี
ได้ทรงแสดงธรรมเทศนาแก่พระภิกษุทั้งหลาย
ในตอน "ปริวีมังสนสูตร ว่าด้วยการพิจารณาเพื่อความสิ้นทุกข์โดยชอบ"
เนื่องในโอกาสวันขึ้นปีใหม่ พุทธศักราช ๒๕๖๐
คอลัมน์ "สารส่องใจ" ได้เชิญพระธรรมเทศนา
โดยพระธรรมวิสุทธิมงคล (หลวงตามหาบัว ญาณสมฺปนฺโน)
มานำเสนอเพื่อความเจริญในธรรมของทุกท่าน
ในตอน "หลักธรรมคือหลักใจ (ตอนที่ ๑)"
หากเคยมีเรื่องขัดเคืองใจกับคนรอบข้างบางคน
ลองมาดูแนวทางในการเลิกผูกใจเจ็บต่อกัน
ในคอลัมน์"ดังตฤณวิสัชนา"
ตอน"ทำอย่างไรจึงจะให้อภัยคนที่ไม่ชอบเราได้"
แบ่งปันบทความนี้ให้เพื่อนๆ
| < Prev | Next > |
|---|
