ธรรมะจากพระสูตร Dhamma from Sutta

อันธสูตร ว่าด้วยคนตาบอด-ตาเดียว-สองตา


กลุ่มไตรปิฎกสิกขา



[๔๖๘] ภิกษุทั้งหลาย บุคคล ๓ นี้ มีปรากฏอยู่ในโลก บุคคล ๓ เป็นไฉน
คือ คนบอด คนตาเดียว คนสองตา


ก็บุคคลบอดเป็นอย่างไร บุคคลบางคนในโลกนี้
ไม่มีดวงตา (คือปัญญา) ที่เป็นเหตุจะให้ได้โภคทรัพย์อันยังไม่ได้
หรือที่เป็นเหตุจะทำโภคทรัพย์ที่ได้แล้วให้เพิ่มพูนขึ้น
ทั้งไม่มีดวงตา (คือปัญญา) ที่เป็นเหตุจะให้รู้ธรรมทั้งหลายอันเป็นกุศลและอกุศล
ที่เป็นเหตุจะให้รู้ธรรมทั้งหลายอันมีโทษและไม่มีโทษ
ที่เป็นเหตุจะให้รู้ธรรมทั้งหลายอันหยาบและละเอียด
ที่เป็นเหตุจะให้รู้ธรรมทั้งหลายอันเป็นฝ่ายดำและฝ่ายขาว


ภิกษุทั้งหลาย นี้เราเรียกว่า บุคคลตาบอด


ก็บุคคลตาเดียวเป็นอย่างไร บุคคลบางคนในโลกนี้
มีดวงตาที่เป็นเหตุจะให้ได้โภคทรัพย์อันยังไม่ได้
หรือที่เป็นเหตุจะทำโภคทรัพย์ที่ได้แล้วให้เพิ่มพูนขึ้น
แต่ไม่มีดวงตาที่เป็นเหตุจะให้รู้ธรรมทั้งหลายอันเป็นกุศลและอกุศล
ที่เป็นเหตุจะให้รู้ธรรมทั้งหลายอันมีโทษและไม่มีโทษ
ที่เป็นเหตุจะให้รู้ธรรมทั้งหลายอันหยาบและละเอียด
ที่เป็นเหตุจะให้รู้ธรรมทั้งหลายอันเป็นฝ่ายดำและฝ่ายขาว


ภิกษุทั้งหลาย นี้เราเรียกว่า บุคคลตาเดียว


ก็บุคคลสองตาเป็นอย่างไร บุคคลบางคนในโลกนี้
มีดวงตาที่เป็นเหตุจะให้ได้โภคทรัพย์อันยังไม่ได้
หรือที่เป็นเหตุจะทำโภคทรัพย์ที่ได้แล้วให้เพิ่มพูนขึ้น
ทั้งมีดวงตาที่เป็นเหตุจะให้รู้ธรรมทั้งหลายอันเป็นกุศลและอกุศล
ที่เป็นเหตุจะให้รู้ธรรมทั้งหลายอันมีโทษและไม่มีโทษ
ที่เป็นเหตุจะให้รู้ธรรมทั้งหลายอันหยาบและละเอียด
ที่เป็นเหตุจะให้รู้ธรรมทั้งหลายอันเป็นฝ่ายดำและฝ่ายขาว


ภิกษุทั้งหลาย นี้เราเรียกว่า บุคคลสองตา


ภิกษุทั้งหลาย บุคคล ๓ นี้แล มีปรากฏอยู่ในโลก.



นิคมคาถา
คนตามืดบอด เคราะห์ร้ายทั้ง ๒ ทาง คือ
โภคทรัพย์อย่างที่ว่าก็ไม่มี ความดีก็ไม่ทำ.


ส่วนอีกคนหนึ่งนี้ เรียกว่า บุคคลตาเดียว ไม่เกี่ยวในเรื่องธรรมและอธรรม
แสวงหาแต่โภคทรัพย์ เป็นคนบริโภคกาม ฉลาดเพื่อรวบรวมทรัพย์
ด้วยการขโมย การโกง และการปลิ้นปล้อน
บุคคลตาเดียวนั้นจากโลกนี้ ไปนรก ย่อมเดือดร้อน.


ส่วนผู้ที่เรียกว่า คนสองตา เป็นบุรุษบุคคลที่ประเสริฐ
ให้ทรัพย์ที่ได้ด้วยความขยัน จากกองโภคะที่ตนหาได้โดยชอบ (เป็นทาน)
มีความดำริดีเยี่ยม มีใจไม่เคลือบแคลง ย่อมเข้าถึงฐานะอันเจริญ
ซึ่งเป็นฐานะที่ไปถึงแล้วไม่เศร้าใจ.


ควรหลีกคนมืดบอดและคนตาเดียวเสียให้ไกล
ควรคบแต่คนสองตาซึ่งเป็นบุรุษบุคคลประเสริฐ.



อันธสูตร จบ



(อันธสูตร พระสุตตันตปิฎก อังคุตตรนิกาย ติกนิบาต
พระไตรปิฎกและอรรถกถาแปล ฉบับมหามกุฏราชวิทยาลัย เล่มที่ ๓๔)



แบ่งปันบทความนี้ให้เพื่อนๆ
Facebook! Twitter! Del.icio.us! Free and Open Source Software News Google! Live! Joomla Free PHP