ธรรมะจากพระสูตร Dhamma from Sutta

เทวทูตสูตร ว่าด้วยเทวทูต ๓ จำพวกกลุ่มไตรปิฎกสิกขา

กลุ่มไตรปิฎกสิกขา

[๔๗๕] ภิกษุทั้งหลาย เทวทูต ๓ นี้ เทวทูต ๓ เป็นไฉน คือ
บุคคลบางคนในโลกนี้ ประพฤติทุจริตด้วยกาย
ประพฤติทุจริตด้วยวาจา ประพฤติทุจริตด้วยใจ
บุคคลนั้นครั้นประพฤติทุจริตด้วยกาย
ประพฤติทุจริตด้วยวาจา ประพฤติทุจริตด้วยใจแล้ว
เบื้องหน้าแต่ตายเพราะกายแตก ย่อมเข้าถึงอบาย ทุคติ วินิบาต นรก
นายนิรยบาลทั้งหลายต่างก็จับบุคคลนั้นที่แขนไปแสดงแก่พญายมว่า
ข้าแต่เทวะ บุรุษผู้นี้เป็นคนไม่เกื้อกูลมารดา เป็นคนไม่เกื้อกูลบิดา
เป็นคนไม่เกื้อกูลพราหมณ์ ไม่อ่อนน้อมต่อผู้ใหญ่ในสกุล
ขอพระองค์จงลงทัณฑ์แก่บุรุษนี้เถิด.

พญายมไต่ถามซักไซ้ไล่เลียงถึงเทวทูตที่ ๑ กะบุรุษนั้นว่า
ผู้เจริญ เจ้าไม่ได้เห็นเทวทูตที่ ๑ ซึ่งปรากฏอยู่ในหมู่มนุษย์หรือ.

บุรุษนั้นตอบว่า ไม่ได้เห็น เจ้าข้า.

พญายมได้กล่าวกะบุรุษนี้อย่างนี้ว่า เจ้าไม่ได้เห็นหรือ
ในหมู่มนุษย์ หญิงหรือชายที่แก่แล้ว มีอายุ ๘๐ ปีบ้าง ๙๐ ปีบ้าง ๑๐๐ ปีบ้าง
เป็นคนชรา หลังโกง ค้อมลง ถือไม้เท้าค้ำยัน งกเงิ่น ป่วยไข้
สิ้นความเป็นหนุ่มสาวแล้ว ฟันหัก ผมหงอก หัวโกร๋น
หัวล้าน เหี่ยวย่น ตัวตกกระ.

บุรุษนั้น. ได้เห็น เจ้าข้า.

พญายม. เจ้าน่ะ รู้เดียวสาเป็นผู้ใหญ่แล้ว ไม่ได้คำนึงบ้างหรือว่า
ถึงตัวเราก็มีความแก่เป็นธรรมดา ไม่ล่วงพ้นความแก่ไปได้
มาเราจะทำความดีด้วยกายวาจาใจเถิด.

บุรุษนั้น . เปล่าเลย เจ้าข้า มัวประมาทเสีย.

พญายม. เจ้าไม่ได้ทำความดีด้วยกายวาจาใจ เพราะมีความประมาท
แน่ละ เขาจะต้องทำกะเจ้าตามฐานที่ประมาท ก็แต่ว่าบาปกรรมนั้นนั่น
มารดาก็มิได้ทำให้ บิดาก็มิได้ทำให้ พี่น้องชายก็มิได้ทำให้ พี่น้องหญิงก็มิได้ทำให้
มิตรอำมาตย์ก็มิได้ทำให้ ญาติสายโลหิตก็มิได้ทำให้ เทวดาก็มิได้ทำให้
สมณพราหมณ์ก็มิได้ทำให้ เจ้าทำเองแท้ ๆ เจ้าก็จะต้องรับผลของบาปกรรมนั้นเอง.

พญายมครั้นไต่ถามซักไซ้ไล่เลียงถึงเทวทูตที่ ๑ แล้ว
จึงไต่ถามซักไซ้ไล่เลียงถึงเทวทูตที่ ๒ ว่า
เจ้าไม่ได้เห็นเทวทูตที่ ๒ อันปรากฏอยู่ในหมู่มนุษย์หรือ.

บุรุษนั้นตอบว่า ไม่ได้เห็น เจ้าข้า.

พญายม. เจ้าไม่ได้เห็นหรือ ในหมู่มนุษย์ หญิงหรือชายที่ป่วยเจ็บไข้หนัก
นอนเกลือกมูตรและกรีสของตน มีคนพยุงให้ลุก มีคนพยุงให้นอน.
(หมายเหตุ “กรีส” แปลว่า คูถ อุจจาระ)

บุรุษนั้น. ได้เห็น เจ้าข้า.

พญายม. เจ้ารู้เดียงสาเป็นผู้ใหญ่แล้ว ไม่ได้คำนึงบ้างหรือว่า
ถึงตัวเราก็มีความเจ็บไข้เป็นธรรมดา ไม่ล่วงพ้นความเจ็บไข้ไปได้
มาเราจะทำความดีด้วยกายวาจาใจเถิด.

บุรุษนั้น. เปล่าเลย เจ้าข้า มัวประมาทเสีย.

พญายม. เจ้าไม่ได้ทำความดีด้วยกายวาจาใจ เพราะมีความประมาท
แน่ละ เขาจะต้องทำกะเจ้าตามฐานที่ประมาท ก็แต่ว่าบาปกรรมนั้นนั่น
มารดาก็มิได้ทำให้ บิดาก็มิได้ทำให้ พี่น้องชายก็มิได้ทำให้ พี่น้องหญิงก็มิได้ทำให้
มิตรอำมาตย์ก็มิได้ทำให้ ญาติสายโลหิตก็มิได้ทำให้ เทวดาก็มิได้ทำให้
สมณพราหมณ์ก็มิได้ทำให้ เจ้าทำเองแท้ ๆ เจ้าก็จะต้องรับผลของบาปกรรมนั้นเอง.

พญายมครั้นไต่ถามซักไซ้ไล่เลียงถึงเทวทูตที่ ๒ แล้ว
จึงไต่ถามซักไซ้ไล่เลียงถึงเทวทูตที่ ๓ ว่า
เจ้าไม่ได้เห็นเทวทูตที่ ๓ อันปรากฏอยู่ในหมู่มนุษย์หรือ.

บุรุษนั้นตอบว่า ไม่ได้เห็น เจ้าข้า.

พญายม. เจ้าไม่ได้เห็นหรือ ในหมู่มนุษย์ หญิงหรือชายที่ตายแล้ว ๑ วันบ้าง
ตายแล้ว ๒ วันบ้าง ตายแล้ว ๓ วันบ้าง ขึ้นพอง เขียว น้ำเหลืองไหล.

บุรุษนั้น. ได้เห็น เจ้าข้า.

พญายม. เจ้ารู้เดียงสาเป็นผู้ใหญ่แล้ว ไม่ได้คำนึงบ้างหรือว่า
ถึงตัวเราก็มีความตายเป็นธรรมดา ไม่ล่วงพ้นความตายไปได้
มาเราจะทำความดีด้วยกายวาจาใจเถิด.

บุรุษนั้น. เปล่าเลย เจ้าข้า มัวประมาทเสีย.

พญายม. เจ้าไม่ได้ทำความดีด้วยกายวาจาใจ เพราะมีความประมาท
แน่ละ เขาจะต้องทำกะเจ้าตามฐานที่ประมาท ก็แต่ว่าบาปกรรมนั้นนั่น
มารดาก็มิได้ทำให้ บิดาก็มิได้ทำให้ พี่น้องชายก็มิได้ทำให้ พี่น้องหญิงก็มิได้ทำให้
มิตรอำมาตย์ก็มิได้ทำให้ ญาติสายโลหิตก็มิได้ทำให้ เทวดาก็มิได้ทำให้
สมณพราหมณ์ก็มิได้ทำให้ เจ้าทำเองแท้ ๆ เจ้าก็จะต้องรับผลของบาปกรรมนั้นเอง.

พญายมครั้นไต่ถามซักไซ้ไล่เลียงถึงเทวทูตที่ ๓ กะบุรุษนั้นแล้ว ก็นิ่งอยู่.

ภิกษุทั้งหลาย พวกนายนิรยบาลลงกรรมกรณ์บุรุษนั้น ที่ชื่อว่า การจองจำ ๕ อย่าง
คือ เอาตาปูเหล็กแดงตรึงมือ ๒ ข้าง เท้า ๒ ข้างและกลางอก
บุรุษนั้นเสวยทุกขเวทนาอันกล้า รุนแรง เผ็ดร้อนอยู่ ณ ที่นั้น
และไม่ตายตลอดเวลาที่บาปกรรมยังไม่สิ้น
พวกนายนิรยบาลจับบุรุษนั้นนอนลงแล้วถากด้วยผึ่ง
บุรุษนั้นเสวยทุกขเวทนาอันกล้า รุนแรง เผ็ดร้อนอยู่ ณ ที่นั้น
และไม่ตายตลอดเวลาที่บาปกรรมยังไม่สิ้น
(หมายเหตุ “ผึ่ง” คือเครื่องมือสําหรับถากไม้ชนิดหนึ่ง รูปร่างคล้ายจอบ)
พวกนายนิรยบาลจับบุรุษนั้น ตั้งเอาเท้าขึ้นศีรษะลงแล้วถากด้วยพร้า
บุรุษนั้นเสวยทุกขเวทนาอันกล้า รุนแรง เผ็ดร้อนอยู่ ณ ที่นั้น
และไม่ตายตลอดเวลาที่บาปกรรมยังไม่สิ้น
พวกนายนิรยบาลจับบุรุษนั้น เอาเทียมรถให้แล่นไปแล่นมา
บนพื้นอันร้อนลุกเป็นเปลวช่วงโชติ
บุรุษนั้นเสวยทุกขเวทนาอันกล้า รุนแรง เผ็ดร้อนอยู่ ณ ที่นั้น
และไม่ตายตลอดเวลาที่บาปกรรมยังไม่สิ้น
พวกนายนิรยบาลจับบุรุษนั้น บังคับให้ขึ้นลงภูเขาเถ้าถ่านอันร้อนลุกโชน
บุรุษนั้นเสวยทุกขเวทนาอันกล้า รุนแรง เผ็ดร้อนอยู่ ณ ที่นั้น
และไม่ตายตลอดเวลาที่บาปกรรมยังไม่สิ้น
พวกนายนิรยบาลจับบุรุษนั้น จับเอาเท้าขึ้นศีรษะลง
ทุ่มลงไปในโลหกุมภีอันร้อนแดงลุกเป็นแสงโชติช่วง
บุรุษนั้นถูกต้มอยู่ในโลหกุมภีนั้นจนเดือดเป็นฟอง
เมื่อถูกต้มจนเดือดเป็นฟองอยู่ในโลหกุมภีนั้น
บางครั้งก็โผล่ขึ้นมา บางครั้งก็จมลงไป บางครั้งก็ลอยขวางไป
บุรุษนั้นเสวยทุกขเวทนาอันกล้า รุนแรง เผ็ดร้อนอยู่ ณ ที่นั้น
และไม่ตายตลอดเวลาที่บาปกรรมยังไม่สิ้น.

ภิกษุทั้งหลาย พวกนายนิรยบาลจับบุรุษนั้นโยนลงไปมหานรก ก็มหานรกนั้น
มี ๔ มุม ๔ ประตู แบ่งออกเป็นส่วน ๆ มีกำแพงเหล็กล้อมรอบ
ครอบด้วย (ฝา) เหล็ก พื้นก็ล้วนไปด้วยเหล็ก ร้อนลุกโชน
แผ่ (ความร้อน) ไปถึง ๑๐๐ โยชน์โดยรอบ ตั้งอยู่ทุกเมื่อ.

ภิกษุทั้งหลาย เรื่องเคยมีแล้ว ความปริวิตกนี้ได้มีแก่พญายมว่า
ได้ยินว่า ชนเหล่าใดทำกรรมทั้งหลายที่เป็นบาปในโลก
ชนเหล่านั้นย่อมถูกทำกรรมกรณ์ต่าง ๆ เห็นปานนี้
เจ้าประคุณ ขอให้ข้าพเจ้าได้เป็นมนุษย์เถิด
กับขอพระตถาคตอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพึงบังเกิดในโลก
ขอให้ข้าพเจ้าได้เข้าใกล้พระผู้มีพระภาคเจ้านั้น
ขอพระผู้มีพระภาคเจ้านั้นพึงทรงแสดงธรรมแก่ข้าพเจ้า
และขอให้ข้าพเจ้าพึงรู้ทั่วถึงธรรมของพระผู้มีพระภาคเจ้านั้นเถิด.

ภิกษุทั้งหลาย เราได้ฟังเรื่องนั้นจากสมณะหรือพราหมณ์อื่นแล้ว
จึงกล่าวอย่างนี้ก็หามิได้ ที่จริง เรากล่าวเรื่องที่เราได้รู้เองได้เห็นเอง
ได้ทราบชัดเองทีเดียว.

คนเหล่าใดถูกเทวทูตเตือนแล้วยังประมาทอยู่
คนเหล่านั้นเข้าถึงกายอันเลว ย่อมโศกเศร้าสิ้นกาลนาน

ส่วนคนเหล่าใด เป็นสัตบุรุษผู้สงบในโลกนี้
ถูกเทวทูตเตือนแล้ว ไม่ประมาทในธรรมของพระอริยเจ้าเสมอไป
เห็นภัยในความถือมั่น อันเป็นแดนเกิดแห่งชาติและมรณะ
เลิกยึดถือ หลุดพ้นไปในเพราะนิพพาน อันเป็นที่สิ้นชาติและมรณะ
คนเหล่านั้นถึงความเกษมเป็นสุข ดับทุกข์ได้ในชาติปัจจุบัน
พ้นเวรภัยทั้งปวง ล่วงทุกข์ทั้งหมดได้.

เทวทูตสูตร จบ


(เทวทูตสูตร พระสุตตันตปิฎก อังคุตตรนิกาย ติกนิบาต
พระไตรปิฎกและอรรถกถาแปล ฉบับมหามกุฏราชวิทยาลัย เล่มที่ ๓๔)

---

แบ่งปันบทความนี้ให้เพื่อนๆ